top of page

 

Informatief

​

In 1789 werd Indonesië een kolonie van Nederland. Genaamd: Nederlands-Indië. Echter meer Europese landen hadden haar oog op handel met Indonesië, zoals Portugal en Frankrijk. De Nederlanders wilde het alleenrecht op de handel met Indonesië. Zij hebben dit alleenrecht ook verkregen omdat zij onder een hoedje gingen spelen met lokale machthebbers.  


Lokale machthebbers, of vorsten genoemd, hadden een stuk grond in hun bezit. Boeren huurden een stuk grond bij de vorsten. Maar er waren vaak interne conflicten tussen boer en vorst. Hier kwamen de Nederlanders tussenbeide. Hun oplossing was; als de vorsten beloven alleen te handelen met ons Nederlanders lossen wij alle interne conflicten voor jullie op. Zo gezegd zo gedaan.

​

​

​

​

Opvallend! 

Slavernij kwam in Nederlands-Indië pas veel later op gang. Pas na de afschaffing van de VOC. En de Engelsen waren zelfs al bezig om de slavernij af te schaffen, toen de Nederlanders juist begonnen slaven in te zetten.

 

​

​

​

De boeren moesten dus vooral koffie verbouwen in plaats van bijvoorbeeld rijst. Terwijl zij rijst hard nodig hadden om van te leven. Dit is al een vorm van slavernij, zij werden gedwongen koffie te verbouwen. Echter anders dan in Suriname werden de slaven in Nederlands-Indië amper op plantages ingezet omdat Nederlands-Indië veel minder plantages had! Nederlands-Indië was een echte handelskolonie. Slaven werden dus veel meer ingezet om nieuwe havens, steden en forten aan  te leggen. Allemaal in opdracht van de VOC. Ook een veel voorkomende vorm van slavernij was de huisslaaf. Tegenwoordig veel minder bekend.


Veel Nederlandse gezinnen gingen zich namelijk vestigen in Nederlands-Indië door de rijkdom, en hielden slaven voor hun huis-tuin-en-keuken klusjes. Dit lijkt minder erg dan het harde werken in de brandende zon op de plantages in Suriname. Maar feit is dat deze mensen alsnog onder dwang aan het werk werden gezet. Onder barre omstandigheden. Ook werden huisslaven uitgeleend en verkocht aan andere rijke gezinnen. De Nederlanders zagen de slaven niet meer als mensen.Het hebben van slaven duidde op rijkdom, daarom was de regel: ‘hoe meer slaven hoe beter’. Nederlandse gezinnen hadden algauw 4-6 slaven en een rijke lokale machthebber had er wel 70 tot 200!
 

Opvallend!
Door het succes van de VOC  en de gouden eeuw is iedereen vergeten hoe gruwelijk de Nederlanders de Indonesiërs hebben behandeld. Weinig mensen zijn zich er van bewust dat ook in Nederlands-Indië er slaven werden ingezet. Terwijl iedereen dit wel weet over Suriname.

Natuurlijk pikten de Indonesiërs de onderdrukking niet van de Nederlanders. En langzamerhand kwam er een verzetsbeweging op. Helaas kan ik dit niet allemaal bespreken in een les, maar de weg naar de onafhankelijkheid van Indonesië was een moeizame en lange weg. Het is dan ook belangrijk om dit te noemen, en kijk vooral dit informatieve filmpje! Klik maar op de knop hiernaast.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Langzamerhand groeide deze deal uit tot het cultuurstelsel. Bedacht door Johannes van den Bosch in 1830. Dit systeem hield in dat de boeren 20% van hun (gehuurde) grond moesten gebruiken voor producten die Nederland kon verhandelen. Het voornaamste product was koffie. Dit betekende dat nog maar 80% van de grond overbleef voor verbouwing voor eigen gebruik. Dit cultuurstelsel leidde tot uitbuiting van de boeren. Hoe meer de boeren produceerden, hoe rijker de vorsten en de Nederlanders werden. De vorsten én de Nederlanders behandelde de boeren dus slecht.

Voor meer informatie over het cultuurstelsel en de kritiek daar op verwijs ik jullie naar het beroemde boek: ‘Multatuli van Max Havelaar’.

bottom of page